Volg ons opFacebook

De Walcheren Expeditie

De grootste amfibische operatie van haar tijd

Het Engelse expeditieleger vaart uit

Het Engelse expeditieleger werd verzameld bij Kent, aan de Engelse oostkust. De totale gevechtssterkte bestond uit circa 40.000 man en 5.000 paarden. Hiermee was dit het grootste aantal dat ooit uit Engeland vertrok.

Op 27 juli 1809 stak de vloot van ongeveer 500 schepen, bestaande uit 70 oorlogsschepen (40 linieschepen en 30 fregatten) en 430 transportschepen, de Noordzee over richting de Scheldemonding en dan wel het Zeeuwse eiland Walcheren. De Engelse invasie is begonnen!

De Engelsen komen eraan!

23 juli was men in Holland al redelijk op de hoogte van de Engelse activiteiten. De Engelse pers hield zich namelijk, verbazingwekkend genoeg, uitgebreid bezig met de organisatie van de Engelse invasie. In Het Koninkrijk Holland werd de kust zo goed mogelijk in staat van verdediging gebracht. Na enkele keren loos alarm werd in de nacht van 28 juli 1809 de Engelse vloot voor het eerst waargenomen.

Vanuit de hoge kerktoren van Middelburg, ‘Lange Jan’, kon men het hele eiland en een deel van de Noordzee overzien. De Franse en Hollandse gelegerde troepen werden in opperste staat van paraatheid gebracht.

De mislukking van Cadzand

De rest van de Engelse operatie mislukte! De landing van de hoofdmacht bij Cadzand (Zeeuws-Vlaanderen) vond vanwege diverse oorzaken nooit plaats. Hiermee was de hele expeditie gedoemd te mislukken, want voor een snelle opmars naar Antwerpen was dit strand het meest cruciaal. Met dit strand kon de Engelse hoofdmacht namelijk langs de Zuidelijke Schelde-oever naar de haven van Antwerpen doorstoten.

De 'Zeeuwse' koorts

In 1809 stond Zeeland berucht om haar moerasachtig landschap. Al snel na de landing, kregen de Engelsen te kampen met een onbekende ‘vijand’: de ‘Zeeuwse koorts’.

Deze ziekte was een gematigde vorm van malaria, die op Walcheren voorkwam. In combinatie met besmettelijke infecties (zoals bijv. wonden met gangreen die soldaten opliepen en slechte hygiëne) liepen de besmettingen in veel gevallen fataal af.

Van de 40.000 soldaten die Walcheren binnenvielen, werden er eind augustus 3.000 in enkele weken ziek. Medio september was dit toegenomen tot 10.000 zieken. De epidemie van waarschijnlijk malaria, tyfus, buiktyfus en dysentrie werd al snel door de Britse soldaten de ‘Walcheren fever’ genoemd.

Ondanks eerdere ervaringen met de ziektes tijdens een Engelse expeditie van Zeeland in 1747, waren de Engelsen slecht voorbereid, met maar één hospitaalschip per divisie. Omdat de nood hoog was en er te weinig plek was aan boord van de Engelse schepen, en ook om besmetting tegen te gaan, werd in de Grote Kerk van Veere een ‘Lazaret’ ingericht. In dit veldhospitaal stierven 1427 mannen in negen maanden tijd.

De Engelsen stierven in groten getale en ’s nachts vonden massabegrafenissen plaats.

Het bombardement op Vlissingen, met zicht op het Keizersbolwerk. Terwijl de stad in lichterlaaie staat, probeert een enkel scheepje de vlammen nog te ontvluchten.

Evacuatie van zieke soldaten naar een hospitaalschip.

De expeditie werd een mislukking, de aftocht onvermijdelijk

Eind augustus zag de Engelse bevelhebber dat de zaak verloren was en hij gaf het bevel voor de terugtrekking van zijn troepen naar Walcheren terwijl een achterhoede nog korte tijd Fort Bath bleef bezetten.

Begin september werd besloten om de meeste Engelse troepen, inclusief hun bevelhebber, terug te trekken.

Toen hij op 16 september Zeeland verliet, bleef nog een garnizoen van 5.000 man op Walcheren achter, waarvan al een derde ziek was. Dit garnizoen, bijgenaamd het “stervende leger” (‘dying army’) werd in december alsnog geëvacueerd. Naar schatting zijn na de expeditie, bij terugkomst in Engeland, nog eens 4000 soldaten aan de Zeeuwse koorts overleden.

Tijdens de gehele expeditie stierven er maar 50 tot 100 Engelse manschappen door gevechtshandelingen. De overige 16000 zieken en doden waren niet door de Franse of Hollandse ‘musketten’ maar door de ‘muskieten’ verslagen.

Dit evenement wordt mogelijk gemaakt door:

Veere 1809, De Engelsen zijn terug!

Historisch evenement Zeeland

Hét historisch spektakel van het jaar!

Op 24 & 25 Augustus kunt u getuige zijn van het grootste maritiem-historische spektakel in Nederland , 700 re-enactors leven, eten en slapen in hun bivakken net als vroeger anno 1809. Soldaten oefenen in het exerceren met wapens en er wordt een heuse landing nagespeeld zoals in 1809 tijdens de Walcheren Expeditie.

De landing van de Engelsen in 1809 op het eiland Walcheren was voor het Engelse invasieleger een grote mislukking. Met 40.000 soldaten veroverden zij Walcheren, met steun van hun scheepsgeschut en ‘Congreve’-raketten. Uiteindelijk werden de Britten door een onverwachte ‘vijand’ teruggeslagen: de ‘Zeeuwse koortsen’. Van de 40.000 Britten werden er 13.000, ten gevolge van deze koortsen geveld, en uiteindelijk stierven er 4.000 man op Walcheren aan de gevolgen hiervan. De expeditie werd voor de Britten een grote mislukking en na enkele maanden besloot John Pitt (2e Graaf van Chatham) om het leger terug te trekken naar Engeland.

Wat deze invasie voor de Veerse bevolking voor gevolgen had laat zich raden...

Beleef het mee op 24 t/m 25 augustus 2019